سوره قصص

«سوره قصص» بیست و هشتمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۸۸ آیه می باشد.

نزول سوره

تمام آیات سوره «قصص» در مکه نازل شده است. این سوره در ترتیب مصحف، بیست و هشتمین سوره و در ترتیب نزول، چهل و نهمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره نمل و پس از آن سوره اسراء نازل شده است.

تعداد آیات

این سوره ۸۸ آیه است. کوفیان «طسم» را یک آیه مستقل می دانند و دیگران «یَسقون» را.

محتوا و هدف سوره

غرض این سوره وعده جمیل به مؤمنین است، مؤمنینى که در مکه قبل از هجرت به مدینه عده اندکى بودند که مشرکین و فراعنه قریش ایشان را ضعیف و ناچیز مى‌شمردند، و اقلیتى که در مکه در بین این طاغیان در سخت‌ترین شرایط به سرمى‌بردند و فتنه‌ها و شداید سختى را پشت سر مى‌گذاشتند، خداى تعالى در این سوره به ایشان وعده مى‌دهد که به زودى بر آنان منت نهاده و پیشوایان مردم قرارشان می‌دهد، و آنان را وارث همین فراعنه می‌کند، و در زمین مکنتشان می دهد، و به طاغیان قومشان آنچه را که از آن بیم داشتند نشان می‌دهد.

به همین منظور براى این مؤمنین این قسمت از داستان موسى و فرعون را خاطرنشان می سازد که موسى را در شرایطى خلق کرد که فرعون در اوج قدرت بود و بنى اسرائیل را خوار و زیردست کرده بود که پسر بچه‌هایشان را می کشت و زنانشان را زنده می گذاشت، آرى خداوند در چنین شرایطى موسى را آفرید و مهم‌تر آنکه او را در دامن دشمنش یعنى خود فرعون پرورش داد، تا وقتى که به حد رشد رسید، آن گاه او را از شر فرعون نجات داد و از بین فرعونیان به سوى مدین روانه‌اش نمود، و پس از مدتى به عنوان رسالت دوباره به سوى ایشان بر گردانید، با معجزاتى آشکار تا آنکه فرعون و لشکریانش تا آخرین نفر را غرق کرده و بنى اسرائیل را وارث آنان نمود، و تورات را بر موسى نازل فرمود، تا هدایت و بصیرت براى مؤمنین باشد.

و عین همین سنت را در میان مؤمنین به اسلام جارى خواهد کرد، و ایشان را به ملک و عزت و سلطنت خواهد رسانید، و رسول خدا (ص) را دوباره به وطن باز خواهد گردانید.

آن گاه از این داستان منتقل مى‌شود به بیان این که در حکمت خدا لازم است که از جانب خودش کتابى نازل کند، تا دعوت حق آن جناب نیز کتاب داشته باشد، سپس سخنان طعن‌آمیز مشرکین را که در باره دعوت قرآن زده‌اند که: «چرا به وى آنچه به موسى داده شد ندادند؟» نقل فرموده و از آن پاسخ مى‌دهد، و نیز علت ایمان نیاوردن آنان را نقل نموده به این که اگر به تو ایمان بیاوریم و هدایت تو را پیروى کنیم قدرت ما از ما سلب می‌شود، و از آن پاسخ می‌دهد، و به این منظور داستان قارون و فرو رفتنش در زمین را برایشان مجسم می‌سازد.

فضیلت سوره

ابى بن کعب از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله روایت کرده است که هر که سوره قصص را بخواند، ده حسنه به عدد کسانى که حضرت موسى را تصدیق و تکذیب کردند به او داده می شود و فرشته‌اى در آسمان و زمین نمی ماند مگر این که براى او شهادت می دهند که او براستى می گفت: همه چیز تباه می شود جز ذات خداوند.

پانویس

منابع

• فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۱۸، ص۱۵۴.
• محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج‌۱۶، ص ۶، قم ۱۳۷۴.
• ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.

پیوست

سوره قصص/متن و ترجمه